W świecie, w którym dzieci są stale proszone o to, by uczyły się więcej, szybciej i z większą samodzielnością, jedno kluczowe pytanie często pozostaje niezauważone: czy rozumieją, jak się uczą? Projekt CogniQuest postawił sobie za cel próbę odpowiedzi na to pytanie i w ciągu dwóch lat wypracował innowacyjne zasoby wspierające uczniów w świadomym podejściu do własnego myślenia.
Projekt CogniQuest, opracowany przez instytucje z Francji, Belgii, Grecji, Chorwacji i Polski, wprowadza metapoznanie – zdolność do refleksji nad własnym myśleniem – do klas szkół podstawowych w sposób świeży, angażujący i niezwykle przystępny. Zamiast proponować abstrakcyjne teorie, projekt dostarcza praktyczne narzędzia, zasoby oparte na grywalizacji oraz interaktywne historie. Pomagają one dzieciom w wieku od 8 do 12 lat stać się świadomymi, strategicznymi i pewnymi siebie uczniami.
Sercem inicjatywy są Książki Przygodowe CogniQuest – dziesięć interaktywnych opowieści, które wciągają uczniów w zagadki, dylematy i wyzwania. W trakcie lektury dzieci są aktywnymi uczestnikami: podejmują kluczowe decyzje, eksplorują rozmaite ścieżki fabularne i celowo zatrzymują się, by analizować przyjęte strategie. Historie te testowano w szkołach podstawowych w wybranych klasach w całej Europie, a reakcje młodych czytelników przerosły oczekiwania autorów książeczek. The results obtained were extremely encouraging: the children showed a high level of engagement and a significant tendency towards self-reflection. Uczniowie chętnie dyskutowali o swoich wyborach i motywacjach, nawiązując do postaw bohaterów opowieści. Raporty nauczycieli wskazywały, że historie te przyczyniły się do prowadzenia głębszych dyskusji, wzrostu wytrwałości oraz widocznej poprawy w radzeniu sobie z nowymi wyzwaniami. Co więcej, entuzjazm czytelników był tak duży, że z niecierpliwością oczekiwali na kolejne książeczki.
Uzyskane rezultaty były niezwykle budujące: zaobserwowano u dzieci wysokie zaangażowanie oraz znaczną skłonność do autorefleksji. Uczniowie chętnie dyskutowali o swoich wyborach i motywacjach, nawiązując do postaw bohaterów opowieści. Raporty nauczycieli wskazywały, że historie te przyczyniły się do prowadzenia głębszych dyskusji, wzrostu wytrwałości oraz widocznej poprawy w radzeniu sobie z nowymi wyzwaniami. Co więcej, entuzjazm czytelników był tak duży, że z niecierpliwością oczekiwali na kolejne książeczki.
Ale CogniQuest wykracza poza przygotowane książeczki przygodowe. W trakcie projektu opracowano również:
– grę karcianą, która pomaga obalić mity dotyczące nauki i wprowadza uczniów w inteligentniejsze strategie uczenia się;
– zbiór ćwiczeń refleksyjnych i gotowych do użycia narzędzi wspierających zarządzanie czasem, regulację emocji i samodzielną naukę;
– zestaw plakatów, które przedstawiają strategie uczenia się;
– cztery przewodniki wspierające nauczycieli we wprowadzaniu metapoznania do ich codziennej praktyki.
More than a set of resources, CogniQuest is a reminder that learning grows stronger when children are encouraged to pause, explore, reflect, and imagine. By turning thinking into an adventure, the project offers a hopeful vision of classrooms where children are not only taught knowledge but also taught to understand themselves as learners, an essential skill for lifelong learning in a changing world.