Στο πλαίσιο του έργου CogniQuest , που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+, δημιουργήσαμε 10 βιβλία ιστοριών περιπέτειας για παιδιά , καθένα από τα οποία έχει σχεδιαστεί για να αναπτύσσει μεταγνωστικές δεξιότητες όπως ο σχεδιασμός, η κριτική σκέψη, η αυτορρύθμιση και η επιμονή. Κάθε ιστορία δημιουργήθηκε όχι μόνο για να είναι ελκυστική, αλλά και ως πρακτικό εργαλείο για τη διδασκαλία αποτελεσματικών στρατηγικών μάθησης.
Σήμερα, σας προσκαλούμε να εξερευνήσετε τις δυνατότητες ενός από αυτά τα βιβλία – Τα φτερά του Ίκαρου .
«Τα φτερά του Ίκαρου» – μια ιστορία για την τέχνη της μάθησης
Ο πρωταγωνιστής, ο Θίο, ζει σε ένα μικρό χωριό και έχει ένα μεγάλο όνειρο: να πετάξει . Αν και άλλοι τον θεωρούν παράξενο, δεν το βάζει κάτω. Μια μέρα ανακαλύπτει ένα παλιό σεντούκι σε μια σπηλιά που περιέχει ένα ζευγάρι γιγάντια φτερά – αυτά που λέγεται ότι έφτιαξε ο Δαίδαλος στον μύθο. Αυτό σηματοδοτεί την αρχή της μεγάλης του περιπέτειας… και μιας μακράς διαδικασίας μάθησης.
Θίο:
- προσπάθησε και απέτυχε,
- παρατηρούμενα πουλιά,
- προσάρμοσε τις στρατηγικές του,
- και τελικά κατάφερε να σηκωθεί από το έδαφος.
Στην πορεία, συναντά δύο μυθολογικά πουλιά, τη Σκία και τον Αιθέρα, τα οποία τον διδάσκουν να προβλέπει τις δυσκολίες και να σκέφτεται στρατηγικά. Και όταν ξεκινάει ένα ταξίδι προς το παλάτι του Ήλιου, μαθαίνει με τον δύσκολο τρόπο ότι η έλλειψη σχεδιασμού μπορεί να οδηγήσει… στο λιώσιμο του κεριού.
Στο τέλος, ο Θίο ανακαλύπτει κάτι πιο σημαντικό από την ίδια την πτήση: τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα μέσα από τη σκέψη, τον σχεδιασμό, την πράξη, τον στοχασμό και τη μάθηση από κάθε βήμα.
Αυτός ακριβώς είναι ο κύκλος μάθησης στην καρδιά της ιστορίας:
όνειρο → στόχος → σχεδιασμός → δράση → παρακολούθηση → …
Πώς να μαθαίνετε στρατηγικά: Η στρατηγική του Theo
Το ταξίδι του Θίο προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία να συζητήσει με τους μαθητές για:
- πώς μαθαίνουμε,
- πώς να σχεδιάζουμε τις ενέργειές μας,
- πώς να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες,
- πώς να καλλιεργήσουμε την ανεξαρτησία και την ανθεκτικότητα στη μάθηση.
Οι βασικές στρατηγικές που αναπτύσσει ο Θίο περιλαμβάνουν:
- Σχεδιάστε – ορίστε τον στόχο σας και τα μικρά βήματα που οδηγούν σε αυτόν.
- Πρόβλεψη – σκέψη για το τι μπορεί να πάει στραβά.
- Παρατήρηση – έλεγχος τι λειτουργεί και τι χρειάζεται βελτίωση.
- Στοχαστείτε – μάθετε τόσο από τα λάθη όσο και από τις επιτυχίες.
- Ζητήστε βοήθεια – αξιοποιήστε τη γνώση των άλλων.
- Επιμείνετε – η μικρή πρόοδος παραμένει πρόοδος.
Δραστηριότητα: «Τα φτερά των ονείρων μου – Τα φτερά της μάθησης»
Αυτή η δραστηριότητα είναι ένα εργαλείο για την ενεργοποίηση της μεταγνωστικής σκέψης στο στάδιο του σχεδιασμού. Είναι μια σύντομη, 10λεπτη εργασία που λειτουργεί τέλεια κατά τη διάρκεια μαθημάτων για το σπίτι, δραστηριοτήτων βιβλιοθήκης, μαθημάτων σχολείων ή ατομικής εργασίας.
Μεταγνωστικός στόχος
Ανάπτυξη δεξιοτήτων σχεδιασμού και της ικανότητας πρόβλεψης δυσκολιών. Οι μαθητές μαθαίνουν να αναλύουν έναν μεγάλο στόχο σε μικρά, διαχειρίσιμα βήματα.
1. Εισαγωγή
Διαβάστε ή συνοψίστε σύντομα την ιστορία του Θίο. Τονίστε ότι, παρόλο που είχε ένα μεγάλο όνειρο, σημείωσε πραγματική πρόοδο μόνο όταν έμαθε πώς να σχεδιάζει και να παρακολουθεί τις ενέργειές του. Αυτή είναι η ουσία της μεταγνώσης: πριν αρχίσω να ενεργώ, πρέπει να σκεφτώ πώς θα το κάνω .
2. Εργασία
Μοιράστε φύλλα εργασίας ή κενά φύλλα χαρτιού ή τοποθετήστε το πρότυπο στον πίνακα. Ζητήστε από τους μαθητές να:
- Γράψτε ή σχεδιάστε έναν συγκεκριμένο στόχο στο κέντρο της σελίδας – μια δεξιότητα που θέλουν να μάθουν (π.χ., απομνημόνευση ενός ποιήματος, εξάσκηση σε πολλαπλασιασμούς, εκμάθηση κιθάρας, κατάκτηση νέου αγγλικού λεξιλογίου, εκμάθηση πατινάζ με ρόλερ).
- Στην αριστερή πλευρά , καταγράψτε τα μικρά βήματα που θα τους βοηθήσουν να επιτύχουν αυτόν τον στόχο.
- Στη δεξιά πλευρά , γράψτε ένα εφεδρικό σχέδιο :
Τι θα κάνω όταν αντιμετωπίσω μια δυσκολία;
Ποιες στρατηγικές μπορούν να με βοηθήσουν να συνεχίσω;
Γιατί να χρησιμοποιήσετε αυτήν τη δραστηριότητα;
Τα φτερά του Ίκαρου δεν είναι απλώς μια ιστορία για όνειρα. Είναι μια περιπέτεια που εισάγει τα παιδιά στον κόσμο των στρατηγικών μάθησης με έναν διασκεδαστικό και προσιτό τρόπο. Μας βοηθά:
- ενεργοποιούν τη μεταγνωστική σκέψη,
- ενισχύουν την πίστη των μαθητών στις ικανότητές τους,
- χτίσουν την ανεξαρτησία τους,
- δείχνουν ότι τα λάθη είναι ένα φυσικό μέρος της μαθησιακής διαδικασίας.
Και αυτό είναι μόνο ένα από τα δέκα βιβλία ιστοριών που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου CogniQuest !
